تاریخ ابن یونس المصری

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] تاریخ ابن یونس المصری تالیف ابوسعید عبدالرحمن صدفی مصری است.مباحث کتاب درباره تاریخ مصر می باشد.
کتاب؛ مشتمل بر دو بخش یا دو جلد است که حاوی دو کتاب«تاریخ المصریین»و«تاریخ الغرباء»ابن یونس می باشد.
از کتاب اول در منابع متعددی با نام های متفاوتی نام برده شده است: تاریخ مصر، تاریخ المصریین، تاریخ اهل مصر، تاریخ علماء مصر و...از آنجا که به متن کامل این کتاب دسترسی نیست و در آنچه از این کتاب به دست ما رسیده است، نیز مقدمه ای وجود ندارد که طی آن مؤلف هدف خود از نگارش این کتاب را بیان کند، دچار مشکل می شویم، از طرف دیگر ما ناگزیریم، روش مؤلف را در تراجمی که در اثر خود ذکر کرده است، دریابیم. از این رو آنچه را که از باقیماندۀ این اثر دربارۀ محتوای کتاب و هدف مؤلف از نگارش آن دریافته ایم، به شرح ذیل بیان می کنیم: مؤلف در این اثر به ترجمه صحابه ای که به مصر داخل شده و شاهد فتح مصر توسط سپاه اسلام بوده اند، کسانی که در مصر زاده شده اند، ولو اصالتا مصری نبوده باشند، کسانی که از مصر خارج شده و در نقطه ای دیگر سکنی گزیده اند، کسانی که دارای نژاد قبطی بوده و اسلامشان اثبات شده، یا دارای نژاد رومی بوده اند، کسانی که زمان پیامبر اکرم(ص) را درک کرده اند یا کسانی که هیچ گونه مصاحبتی با ایشان نداشته اند و غیره می پردازد.
دربارۀ کتاب دوم؛ یعنی «تاریخ الغرباء» نیز آنچه را دربارۀ «تاریخ المصریین»گفتیم می توان اظهار داشت. از این کتاب نیز در منابع و مصادر مختلف با عناوین متفاوتی نام برده شده است؛ همچون:تاریخ الغرباء، الغرباء الذین قدموا مصر و تاریخ مصر المختص بالغرباء.
دربارۀ موضوع این کتاب هم «روزنتال» معتقد است: هدف ابن یونس از تألیف این کتاب بیان شرح حال دانشمندانی بوده است که در مصر تولد نیافته اند و لکن از نقاط دیگر بدان جا هجرت کرده و به تحصیل علم و زندگانی پرداخته اند.

[ویکی فقه] تاریخ ابن یونس المصری (کتاب). «تاریخ ابن یونس المصری» تالیف ابوسعید عبدالرحمن صدفی مصری است. مباحث کتاب درباره تاریخ مصر می باشد.
کتاب؛ مشتمل بر دو بخش یا دو جلد است که حاوی دو کتاب «تاریخ المصریین» و «تاریخ الغرباء» ابن یونس می باشد.
گزارش محتوا
از کتاب اول در منابع متعددی با نام های متفاوتی نام برده شده است: تاریخ مصر، تاریخ المصریین، تاریخ اهل مصر، تاریخ علماء مصر و... از آنجا که به متن کامل این کتاب دسترسی نیست و در آنچه از این کتاب به دست ما رسیده است، نیز مقدمه ای وجود ندارد که طی آن مؤلف هدف خود از نگارش این کتاب را بیان کند، دچار مشکل می شویم، از طرف دیگر ما ناگزیریم، روش مؤلف را در تراجمی که در اثر خود ذکر کرده است، دریابیم. از این رو آنچه را که از باقیمانده این اثر درباره محتوای کتاب و هدف مؤلف از نگارش آن دریافته ایم، به شرح ذیل بیان می کنیم: مؤلف در این اثر به ترجمه صحابه ای که به مصر داخل شده و شاهد فتح مصر توسط سپاه اسلام بوده اند، کسانی که در مصر زاده شده اند، ولو اصالتا مصری نبوده باشند، کسانی که از مصر خارج شده و در نقطه ای دیگر سکنی گزیده اند، کسانی که دارای نژاد قبطی بوده و اسلامشان اثبات شده، یا دارای نژاد رومی بوده اند، کسانی که زمان پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلّم را درک کرده اند یا کسانی که هیچ گونه مصاحبتی با ایشان نداشته اند و غیره می پردازد. درباره کتاب دوم؛ یعنی «تاریخ الغرباء» نیز آنچه را درباره «تاریخ المصریین» گفتیم می توان اظهار داشت. از این کتاب نیز در منابع و مصادر مختلف با عناوین متفاوتی نام برده شده است؛ همچون: تاریخ الغرباء، الغرباء الذین قدموا مصر و تاریخ مصر المختص بالغرباء. درباره موضوع این کتاب هم «روزنتال» معتقد است: هدف ابن یونس از تالیف این کتاب بیان شرح حال دانشمندانی بوده است که در مصر تولد نیافته اند و لکن از نقاط دیگر بدان جا هجرت کرده و به تحصیل علم و زندگانی پرداخته اند. به نظر محقق کتاب هدف ابن یونس از تالیف این اثر معرفی و ترجمه کسانی از غیر صحابه که برای دانش اندوزی یا انجام کار مهمی یا عهده داری منصبی به مصر آمده اند، چه در همانجا از دنیا رفته باشند یا از آنجا خارج شده باشند، می باشد. همچنین شرح حال کسانی که مصری بودن آنها ثابت نشده، در این کتاب آمده است. لازم به ذکر است، متن این دو کتاب از لابلای منابعی که از ابن یونس مطالبی را اقتباس کرده و در آثار خود گنجانده اند، گردآوری شده و الا متن و نسخه اصلی آنها مفقود است.
ویژگی های کتاب
تراجمی که در این دو کتاب آمده، از ویژگی های عمومی ذیل برخوردار می باشند:۱. کوتاه و مختصر بودن ترجمه ها به همراه تمرکز شدید مؤلف نسبت به هر یک از صاحبان تراجم.۲. اهتمام نویسنده به آشکار ساختن جنبه های حدیثی در ترجمه اشخاص فلذا غلبه ترجمه محدثین بر سایر تراجم .۳. این کتاب بیشتر به شرح حال صحابه، ولاة، قضاة، امراء و فرماندهان و شهدا پرداخته و از ادیبان و مورخان کمتر نام برده است.۴. نویسنده اهتمام فراوانی نسبت به ذکر اسناد روایات و احیانا یادکرد موارد آنها و نیز ثبت تاریخ وفات بسیاری از اصحاب تراجم دارد.
وضعیت کتاب
...

پیشنهاد کاربران

بپرس