بدیع القران

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] بدیع القرآن. بدیع القرآن تألیف ابن ابی الاصبع المصری با ترجمه دکتر سید علی میرلوحی و با تحقیق و تصحیح محمد حفنی شرف می باشد.
مؤلف در این کتاب در مورد انواع بدیعی که در آیات قرآن وجود دارد سخن گفته است وی با استفاده از آثار دانشمندان پیش از خود که در این موضوع سخن گفته اند و مطالعۀ آنها، و بدست آوردن نقایص آنها، تصمیم به تألیف کتابی پیرامون انواع بلاغت و محسنات بدیعی قرآن می گیرد و در این راستا کتاب بدیع القرآن را عرضه می نماید.(مؤلف خود در مقدمۀ این کتاب علت و سبب تألیف آن را نیز بیان نموده است).
مطالب کتاب پیرامون محسنات بدیعی و بلاغی قرآن است که هر کدام به صورت یک باب مورد بحث قرار گرفته است.تعداد ابوابی که ذکر شده 109 باب است که باب اول آن استعاره است که پس از تعریف آن، آیاتی از قرآن را به عنوان شاهد مثال ذکر می کند و باب آخر آن حسن خاتمه است که در این باره می گوید:بر گوینده چه شاعر و چه نثر پرداز واجب است که کلامش را با بهترین عبارت به پایان برساند.
وی در این زمینه آخرین قسمت نامه ایی که حضرت علی(ع) در پاسخ نامه معاویه (پیش از وقوع جنگ صفین میان ایشان)
نوشته است را به عنوان شاهد مثال ذکر می نماید و در مورد قرآن می گوید:همه خاتمه های قرآن در نهایت نیکویی و اوج کمال است.

[ویکی نور] بدیع القرآن (ابن ابى الاصبع مصرى). این اثر، کتابى تک جلدى، مشتمل بر مقدمه محقق و مؤلف و متن کتاب. مقدمه محقق که مفصل و حاوى مطالب ارزشمندى است، در سه فصل تدوین شده که به ترتیب عبارت است از: تاریخ کلمه بدیع و معانى مختلفى که منجر به وضع اصطلاح معروف کنونى شده است؛ تاریخ بدیع القرآن و مهم ترین تألیفات در این زمینه؛ معرفى مؤلف و حیات و آثار علمى او.
در آغاز درباره کلمه «بدیع» و معناى لغوى و اصطلاحى آن بحث مى کنیم تا معلوم گردد که در نظر ابن ابى الاصبع، کلمه «بدیع» بر تمام فنون بدیعى و زیبایى هاى لفظى و معنوى که به مجموع آنها، علوم بلاغى گویند و سه علم: معانى، بیان و بدیع را شامل مى شود، اطلاق گردیده و منظور ابن ابى الاصبع از «بدیع القرآن» اطلاقى است عام و شامل تمام مسائل سه رشته مزبور مى شود.
در کتب پیشینیان، مباحث بلاغت و نقد ادبى، به طور مختلط نوشته مى شد و همین نوشته ها، به نوشتن کتبى در باب صور بلاغى و اعجاز قرآنى، منتهى شد. البته در برخى از آثار، مباحث نقد ادبى، بیشتر مطرح مى شد و در بعضى دیگر غلبه با مباحث علوم بلاغى بود و تمام اینها سرانجام به جنبه هاى بلاغى قرآن و اعجاز آن منتهى شد.
پیش از ابن ابى الاصبع، دانشمندانى بوده اند که درباره مفردات و غریب قرآن، مجاز، معانى و نظم قرآن، کتاب نوشته اند و غرض اساسى آنان بیان خصائص اسلوب قرآن، از جنبه لغت و نظم و اسلوب آن بوده و حتى برخى نیز سرّ بلاغت قرآن و اعجاز آن و تأثیرش در نفوذ و اذهان را بیان کرده اند.
نویسنده، دو کتاب به نام هاى «تحریر التحبیر» و «بدیع القرآن» در زمینه علوم بلاغى تألیف کرده است. محقق کتاب در مقدمه «بدیع القرآن» به وجوه اختلاف دو کتاب اشاره کرده است. وى به انواعى از بدیع که در «بدیع القرآن» آمده و در «تحریر التحبیر» نیامده اشاره مى کند که عبارت است از: «التفصیل»، «الإلجاء»، «التنظیر»، «الزیادة التى تفید اللفظ فصاحة و حسناً»، «التفریق و الجمع» و «الرمز و الإیماء».
لیکن کتاب «بدیع القرآن» ابن ابى الاصبع، کتابى است که انواع فنون بلاغى و صنایع ادبى موجود در قرآن را مورد بحث قرار داده و از این نظر، حائز اهمیت است و کتب نوشته شده پیش از او، از این جامعیت برخوردار نیست.

[ویکی نور] بدیع القرآن (ابن ابی اصبع مصری). «بدیع القرآن»، به زبان عربی، تألیف زکی الدین عبدالعظیم بن عبدالواحد معروف به ابن ابی الاصبع مصری، متوفی به سال 654ق، با مقدمه و تحقیق حفنی محمد شرف منتشر شده است.
این اثر، کتابی تک جلدی، مشتمل بر مقدمه محقق و مؤلف و متن کتاب. مقدمه محقق که مفصل و حاوی مطالب ارزشمندی است، در سه فصل تدوین شده که به ترتیب عبارت است از: تاریخ کلمه بدیع و معانی مختلفی که منجر به وضع اصطلاح معروف کنونی شده است؛ تاریخ بدیع القرآن و مهم ترین تألیفات در این زمینه؛ معرفی مؤلف و حیات و آثار علمی او ...
در آغاز درباره کلمه «بدیع» و معنای لغوی و اصطلاحی آن بحث می کنیم تا معلوم گردد که در نظر ابن ابی الاصبع، کلمه «بدیع» بر تمام فنون بدیعی و زیبایی های لفظی و معنوی که به مجموع آنها، علوم بلاغی گویند و سه علم: معانی، بیان و بدیع را شامل می شود، اطلاق گردیده و منظور ابن ابی الاصبع از «بدیع القرآن» اطلاقی است عام و شامل تمام مسائل سه رشته مزبور می شود ...
در کتب پیشینیان، مباحث بلاغت و نقد ادبی، به طور مختلط نوشته می شد و همین نوشته ها، به نوشتن کتبی در باب صور بلاغی و اعجاز قرآنی، منتهی شد. البته در برخی از آثار، مباحث نقد ادبی، بیشتر مطرح می شد و در بعضی دیگر غلبه با مباحث علوم بلاغی بود و تمام اینها سرانجام به جنبه های بلاغی قرآن و اعجاز آن منتهی شد ...
پیش از ابن ابی الاصبع، دانشمندانی بوده اند که درباره مفردات و غریب قرآن، مجاز، معانی و نظم قرآن، کتاب نوشته اند و غرض اساسی آنان بیان خصائص اسلوب قرآن، از جنبه لغت و نظم و اسلوب آن بوده و حتی برخی نیز سرّ بلاغت قرآن و اعجاز آن و تأثیرش در نفوذ و اذهان را بیان کرده اند.

پیشنهاد کاربران

بپرس