الغیبه

[ویکی فقه] الغیبة (ابهام زدایی). الغیبة ممکن است عنوان برای کتاب های ذیل باشد: • الغیبة (شیخ طوسی)، اثر شیخ الطائفة، شیخ طوسی• الغیبة (نعمانی)، تألیف ابو عبدالله، محمد بن ابراهیم بن جعفر کاتب نعمانی، مشهور به ابن زینب ، از راویان بزرگ شیعه• الغیببة للنعمانی (ترجمه غفاری) ، ترجمه آقای غفاری به فارسی از کتاب الغیبه نعمانی• الغیبة للنعمانی (ترجمه فهری )، ترجمه حاج سید احمد فهری زنجانی از کتاب الغیبه نعمانی

[ویکی فقه] الغیبة (شیخ طوسی). «کتاب الغیبة» که نام دیگر آن، «اثبات الغیبة» است، اثر شیخ الطائفة، شیخ طوسی، ابو جعفر محمد بن حسن طوسی از برجسته ترین چهره های علمی جهان تشیع و شخصیت مورد اعتماد شیعه در قرن پنجم هجری است (۳۸۵- ۴۶۰ ق).
این کتاب، به زبان عربی و درباره غیبت امام زمان عجّل الله فرجه الشریف و مسائل مربوط به آن است. این کتاب، از بهترین کتاب هایی است که توسط علمای شیعه، درباره امام زمان عجّل الله فرجه الشریف ، نگاشته شده و شامل بهترین دلایل عقلی و شرعی بر وجود امام زمان و غیبت و ظهور آن حضرت در آخر الزمان است. این کتاب، از زمان نگارش تا به حال در طول هزار سال، پیوسته مورد توجه علما و فقهای شیعه بوده و بزرگان، در تالیفات خود بسیار به آن استناد کرده و از آن نقل نموده اند. علامه، شیخ آقا بزرگ تهرانی، درباره این کتاب، می فرماید: «و کتاب الغیبة للشیخ الطوسی- هذا- هو من الکتب القدیمة الذی یمتاز علی غیره، فانه قد تضمن اقوی الحجج و البراهین العقلیة و النقلیة علی وجود الامام الثانی عشر محمد بن الحسن صاحب الزمان علیه السّلام و علی غیبته فی هذا العصر ثم ظهوره فی آخر الزمان فیملا الارض قسطا و عدلا بعد ما ملئت ظلما و جورا».

[ویکی اهل البیت] الغیبة (طوسی). شیخ ابوجعفر محمد بن حسن بن علی بن حسن طوسی (م 46 هـ.ق).
این کتاب از بهترین و مهمترین منابع شیعه در مورد مسئله غیبت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف بوده و به علت و انگیزه غیبت امام و حکمت الهی که موجب غیبت گردیده در این کتاب اشاره شده است.
شیخ طوسی در این اثر گرانسنگ و ارزشمند با شیوه های نو و ابتکاری به تمام جوانب غیبت اشاره نموده و با استدلال به قرآن و روایات پیامبر اسلام و ائمه اطهار علیهم السلام و حکم عقل به پاسخ گوئی شبهات و اشکالات مخالفین پرداخته است.
کتاب حاضر شامل بسیاری از فضائل امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف است و مؤلف سیره و روش آن حضرت در زمان غیبت و هنگام ظهور را بیان کرده و به بسیاری از علائم ظهور اشاره نموده است. کتاب الغیبه از زمان نگارش تا به حال پیوسته مورد توجه علماء و فقهای شیعه بوده و بزرگان و نویسندگان در تألیفات خود از کتاب الغیبه شیخ، بهره های بسیار برده و از آن نقل نموده اند.
شیخ بزرگوار این کتاب را در سال 447 هـ.ق، نگاشته و در مورد کتاب می گوید: «در این کتاب به نکاتی که هیچ جای شک و تردید باقی نگذارد و سخنم را طولانی نکند خواهم پرداخت و در صدد پاسخ گویی به سؤالات گوناگون در این کتاب هستم».
این کتاب به بسیاری از کتاب ها برتری داشته و از بهترین حجت ها و محکم ترین برهان های عقلی و نقلی بر وجود امام دوازدهم عجل الله تعالی و فرجه الشریف و غیبت آن حضرت در زمان حال بهره گرفته و به بحث مهم و مورد نیاز هدف و فواید غیبت پرداخته و به مباحث ظهور، آخرالزمان، علائم ظهور و بحث های دیگر نیز به بهترین وجه پرداخته است.

[ویکی فقه] الغیبة (نعمانی). «الغیبة للنعمانی»، از ابو عبدالله، محمد بن ابراهیم بن جعفر کاتب نعمانی، مشهور به ابن زینب ، از راویان بزرگ شیعه در اوایل قرن چهارم هجری است.
این کتاب، به زبان عربی و حاوی روایاتی از ائمه معصومین علیه السّلام ، درباره غیبت امام زمان عجّل الله فرجه الشریف و خصوصیات آن حضرت و عصر ظهور و ویژگی های آن دوران می باشد.

[ویکی اهل البیت] الغیبة (نعمانی). ابوعبدالله محمد بن ابراهیم بن جعفر کاتب نعمانی (از اعلام اوائل قرن چهارم هجری قمری). وی فاضل دانشمند، محدّث عالی مقام بود، مرحوم نعمانی از بزرگان و اعلام قرن چهارم بوده و در حسن استنباط و سبک نوشتاری در قرن خود، بی نظیر بوده است او بیشتر علم خود را از محضر مرحوم ثقه السلام کلینی اخذ کرده و به عنوان کاتب کلینی بوده است که لقب کاتب از این جهت به نعمانی اطلاق شده است.
مؤلف جزء بزرگانی است که برای علم آموزی، مسافرت های زیادی را به شهرهای مختلف مثل شام، کوفه، مدینه، اردن، انجام داده و اخذ علم کرده است. او در علم رجال، شناساندن روات و حدیث صحیح و غیر صحیح از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است.
کتاب الغیبه روایات ائمه علیهم السّلام در خصوص غیبت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و خصوصیات آن حضرت، عصر ظهور و ویژگی های آن دوران را به سبکی زیبا و بی نظیر بیان کرده است.
مؤلف این کتاب را در سال 342 هـ.ق در اوایل غیبت کبری در شهر حلب نگاشته است که شامل 478 روایت است و در ضمن 26 باب تنظیم و در موضوعاتی مثل اسرار آل محمد، الهی بودن مسئله امامت، تعداد ائمه علیهم السّلام مدعیان دروغین امامت، غیبت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف صبر و انتظار فرج، امتحان، صفات امام منتظر و صفات لشکر آن حضرت بحث کرده است. کتاب الغیبه نعمانی از جایگاه ویژه و والایی در بین علماء و بزرگان، برخوردار بوده و در موضوع غیبت امام زمان از منابع مهم شمرده می شود و نویسندگان و مؤلّفان کتب و رساله ها و هر جزوه ای را که در باره مهدویت نگاشته اند، از کتاب الغیبه زیاد بهره برده اند و گاهی مطلب آن را به طور مستقیم نقل کرده اند.
این کتاب در یک جلد به زبان عربی به همت مکتبه الصدوق، تهران، در سال 1379 هـ.ق به چاپ رسیده است نیز این کتاب به فارسی ترجمه شده است.

[ویکی فقه] الغیبة (کتاب). کتاب الغیبة نعمانی یکی از معتبرترین منابع روایی در زمینه مهدویت است.
این کتاب، اثر ابو عبدالله محمد بن ابراهیم بن جعفر کاتب نعمانی، مشهور به ابن ابی زینب (ابن زینب)، از راویان و دانشمندان شیعه در اوایل قرن چهارم هجری است. وی نزد شیخ کلینی دانش حدیث را فراگرفت و کاتب وی شد. شاید به همین سبب نیز عنوان «کاتب» یافت. او از شهرت، احترام و اعتبار خاصی نزد دانشمندان و فقهای شیعه بهره مند است. نجاشی دربارۀ او می نویسد: وی از بزرگان اصحاب ما و دارای مقامی والا، جایگاهی شایسته، اعتقادی درست، و روایات فراوان است. وی نخست به بغداد گام نهاد، سپس به شام رفت و آنجا درگذشت. نعمانی، نگاشته های دیگری نیز دارد که همۀ آن ها جز همین کتاب غیبت از بین رفته اند.

[ویکی اهل البیت] با نام الغیبة دو کتاب وجود دارد:

[ویکی فقه] الغیبه (ابهام زدایی). الغیبة ممکن است عنوان برای کتاب های ذیل باشد: • الغیبة (شیخ طوسی)، اثر شیخ الطائفة، شیخ طوسی• الغیبة (نعمانی)، تألیف ابو عبدالله، محمد بن ابراهیم بن جعفر کاتب نعمانی، مشهور به ابن زینب ، از راویان بزرگ شیعه• الغیببة للنعمانی (ترجمه غفاری) ، ترجمه آقای غفاری به فارسی از کتاب الغیبه نعمانی• الغیبة للنعمانی (ترجمه فهری )، ترجمه حاج سید احمد فهری زنجانی از کتاب الغیبه نعمانی
...

[ویکی فقه] الغیبه (شیخ طوسی). «کتاب الغیبة» که نام دیگر آن، «اثبات الغیبة» است، اثر شیخ الطائفة، شیخ طوسی، ابو جعفر محمد بن حسن طوسی از برجسته ترین چهره های علمی جهان تشیع و شخصیت مورد اعتماد شیعه در قرن پنجم هجری است (۳۸۵- ۴۶۰ ق).
این کتاب، به زبان عربی و درباره غیبت امام زمان عجّل الله فرجه الشریف و مسائل مربوط به آن است. این کتاب، از بهترین کتاب هایی است که توسط علمای شیعه، درباره امام زمان عجّل الله فرجه الشریف ، نگاشته شده و شامل بهترین دلایل عقلی و شرعی بر وجود امام زمان و غیبت و ظهور آن حضرت در آخر الزمان است. این کتاب، از زمان نگارش تا به حال در طول هزار سال، پیوسته مورد توجه علما و فقهای شیعه بوده و بزرگان، در تالیفات خود بسیار به آن استناد کرده و از آن نقل نموده اند. علامه، شیخ آقا بزرگ تهرانی، درباره این کتاب، می فرماید: «و کتاب الغیبة للشیخ الطوسی- هذا- هو من الکتب القدیمة الذی یمتاز علی غیره، فانه قد تضمن اقوی الحجج و البراهین العقلیة و النقلیة علی وجود الامام الثانی عشر محمد بن الحسن صاحب الزمان علیه السّلام و علی غیبته فی هذا العصر ثم ظهوره فی آخر الزمان فیملا الارض قسطا و عدلا بعد ما ملئت ظلما و جورا».
مقدمه کتاب
شیخ طوسی، در مقدمه کتاب، انگیزه خود را از نگارش این کتاب، این گونه بیان می فرماید: «من، این کتاب را به درخواست شیخی بزرگوار که خداوند عمر ایشان را طولانی گرداند نگاشتم؛ ایشان، درخواست فرموده بودند تا کتابی در باره غیبت صاحب الزمان املا نمایم و در آن، سبب غیبت آن حضرت و علت طول کشیدن آن و... را بیان کنم و اینکه چرا آن حضرت ظهور نمی کند؟ آیا مانعی در کار است؟ آن مانع چیست؟ و... من هم درخواست این شیخ بزرگوار را اجابت نموده و امر ایشان را اطاعت کردم. تاریخ نگارش این کتاب، حدودا ۴۴۴ تا ۴۴۷ ق، بوده است؛ یعنی ۱۳ سال قبل از وفات شیخ و در دورانی که ایشان در بغداد زندگی می کردند. کتاب، دارای هشت فصل است.
گزارش محتوا
کتاب الغیبة، از بهترین و مهم ترین و کامل ترین منابع شیعه در مورد مسئله غیبت امام زمان عجّل الله فرجه الشریف است. در این کتاب، به علت و انگیزه غیبت امام زمان و حکمت الهی که موجب آن گردیده اشاره شده است. شیخ طوسی، در نگارش این اثر ارزشمند و گران بها شیوه هایی نو و ابتکاری به کار گرفته و به تمام جوانب غیبت امام زمان اشاره نموده و با استدلال به قرآن و روایات پیامبر و ائمه معصومین علیه السّلام و حکم عقل، به پاسخ گویی شبهات و اشکالات مخالفین پرداخته است. این کتاب، شامل بسیاری از فضایل امام زمان است و سیره و روش آن حضرت را در زمان غیبت و هنگام ظهور بیان کرده و بسیاری از علائم ظهور وی را ذکر نموده است. شیخ، خود، در این باره می فرماید: «من، اگر چه وقتم کم و فکرم مشغول و مشکلات و موانع زندگی نیز فراوان است و حوادث ناگوار در این دوران، یکی پس از دیگری اتفاق می افتد... به نکاتی اشاره خواهم داشت که هیچ جای شک و تردیدی باقی نگذارد و سخنم را نیز طولانی نمی کنم، چرا که اصحاب و اساتید و مشایخ ما در این باره کتاب های فراوانی نگاشته اند و در آن، به شرح و بسط کامل مسئله امامت پرداخته اند. من، در این کتاب، در صدد پاسخ گویی به سؤالات گوناگون در این باره هستم و برای تایید سخنان خود، به برخی از روایات نیز استناد خواهم کرد تا موجب تاکید و پذیرش آن از جانب علاقه مندان به روایات گردد و از خداوند متعال در انجام این مهم یاری می جویم».
نگارش کتاب
...

[ویکی اهل البیت] الغیبه (طوسی). شیخ ابوجعفر محمد بن حسن بن علی بن حسن طوسی (م 46 هـ.ق).
این کتاب از بهترین و مهمترین منابع شیعه در مورد مسئله غیبت امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف بوده و به علت و انگیزه غیبت امام و حکمت الهی که موجب غیبت گردیده در این کتاب اشاره شده است.
شیخ طوسی در این اثر گرانسنگ و ارزشمند با شیوه های نو و ابتکاری به تمام جوانب غیبت اشاره نموده و با استدلال به قرآن و روایات پیامبر اسلام و ائمه اطهار علیهم السلام و حکم عقل به پاسخ گوئی شبهات و اشکالات مخالفین پرداخته است.
کتاب حاضر شامل بسیاری از فضائل امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف است و مؤلف سیره و روش آن حضرت در زمان غیبت و هنگام ظهور را بیان کرده و به بسیاری از علائم ظهور اشاره نموده است. کتاب الغیبه از زمان نگارش تا به حال پیوسته مورد توجه علماء و فقهای شیعه بوده و بزرگان و نویسندگان در تألیفات خود از کتاب الغیبه شیخ، بهره های بسیار برده و از آن نقل نموده اند.
شیخ بزرگوار این کتاب را در سال 447 هـ.ق، نگاشته و در مورد کتاب می گوید: «در این کتاب به نکاتی که هیچ جای شک و تردید باقی نگذارد و سخنم را طولانی نکند خواهم پرداخت و در صدد پاسخ گویی به سؤالات گوناگون در این کتاب هستم».
این کتاب به بسیاری از کتاب ها برتری داشته و از بهترین حجت ها و محکم ترین برهان های عقلی و نقلی بر وجود امام دوازدهم عجل الله تعالی و فرجه الشریف و غیبت آن حضرت در زمان حال بهره گرفته و به بحث مهم و مورد نیاز هدف و فواید غیبت پرداخته و به مباحث ظهور، آخرالزمان، علائم ظهور و بحث های دیگر نیز به بهترین وجه پرداخته است.
کتاب حاضر در یک جلد به زبان عربی توسط مؤسسه معارف اسلامی قم در سال 1411 هـ.ق به چاپ رسیده است. همچنین این کتاب به همت شیخ محمد رازی به نام «تحفه قدسی» به فارسی ترجمه شده است.

[ویکی نور] الغیبه (للطوسی). کتاب الغیبة که نام دیگر آن، «إثبات الغیبة» است، اثر شیخ الطائفة، شیخ طوسی، ابوجعفر محمد بن حسن طوسی از برجسته ترین چهره های علمی جهان تشیع و شخصیت مورد اعتماد شیعه در قرن پنجم هجری است(385 - 460ق).
این کتاب، به زبان عربی و درباره غیبت امام زمان(عج) و مسائل مربوط به آن است.
این کتاب، از بهترین کتاب هایی است که توسط علمای شیعه، درباره امام زمان(عج)، نگاشته شده و شامل بهترین دلایل عقلی و شرعی بر وجود امام زمان و غیبت و ظهور آن حضرت در آخر الزمان است.
این کتاب، از زمان نگارش تا به حال در طول هزار سال، پیوسته مورد توجه علما و فقهای شیعه بوده و بزرگان، در تألیفات خود بسیار به آن استناد کرده و از آن نقل نموده اند.
علامه، شیخ آقا بزرگ تهرانی، درباره این کتاب، می فرماید:

[ویکی فقه] الغیبه (نعمانی). «الغیبة للنعمانی»، از ابو عبدالله، محمد بن ابراهیم بن جعفر کاتب نعمانی، مشهور به ابن زینب ، از راویان بزرگ شیعه در اوایل قرن چهارم هجری است.
این کتاب، به زبان عربی و حاوی روایاتی از ائمه معصومین علیه السّلام ، درباره غیبت امام زمان عجّل الله فرجه الشریف و خصوصیات آن حضرت و عصر ظهور و ویژگی های آن دوران می باشد.
انگیزه مولف
مؤلف، در باره انگیزه نگارش این کتاب، می گوید: «من، در جامعه می دیدم شیعیان و علاقه مندان به محمد و آل محمد صلی الله علیه و آله وسلّم به گروه های مختلفی تقسیم شده اند و نسبت به امام زمان و ولی امر و حجت پروردگار خود سرگردان گشته اند. پس از بررسی، دلیل آن را غیبت آن حضرت یافتم، چنان که رسول خدا و حضرت علی و ائمه معصومین نیز به آن اشاره نموده اند، لذا به یاری خداوند بر آن شدم تا روایاتی که مشایخ بزرگ روایی، از امیرالمؤمنین و ائمه معصومین، درباره غیبت امام عصر عجّل الله فرجه الشریف روایت کرده اند، جمع آوری نمایم. بسیاری از روایاتی را که اکنون در اختیار من است، علمای اهل تسنن نیز روایت کرده اند، البته روایات آنان در این باره، بسیار گسترده تر از روایاتی است که اکنون در اختیار من می باشد.» این کتاب، در سال ۳۴۲ ق، در اوایل غیبت کبری ، در شهر حلب، به نگارش درآمده است. این کتاب، توسط ابو الحسین، محمد بن علی شجاعی کاتب، از آغاز تا پایان بر مؤلف آن، محمد بن ابراهیم قرائت شده و مؤلف نیز اجازه روایت آن را به وی داده است. دیگر روات نیز در نزد شجاعی قرائت می کردند، سپس فرزند او، حسین بن محمد شجاعی، نسخه قرائت شده در نزد مؤلف و دیگر کتاب های پدرش را در اختیار نجاشی که از مشایخ بزرگ شیعه است، قرار داده و از این طریق، کتاب، به دست ما رسیده است.
ساختار
کتاب، دارای ۲۶ باب و شامل ۴۷۸ روایت می باشد.
گزارش محتوا
...

[ویکی نور] الغیبه (نعمانی). الغیبة للنعمانی، از ابوعبدالله، محمد بن ابراهیم بن جعفر کاتب نعمانی، مشهور به ابن زینب، از راویان بزرگ شیعه در اوایل قرن چهارم هجری است.
این کتاب، به زبان عربی و حاوی روایاتی از ائمه معصومین(ع)، درباره غیبت امام زمان(عج) و خصوصیات آن حضرت و عصر ظهور و ویژگی های آن دوران می باشد.
مؤلف، درباره انگیزه نگارش این کتاب، می گوید: «من، در جامعه می دیدم شیعیان و علاقه مندان به محمد و آل محمد(ص) به گروه های مختلفی تقسیم شده اند و نسبت به امام زمان و ولی امر و حجت پروردگار خود سرگردان گشته اند. پس از بررسی، دلیل آن را غیبت آن حضرت یافتم، چنان که رسول خدا و حضرت علی و ائمه معصومین نیز به آن اشاره نموده اند، لذا به یاری خداوند بر آن شدم تا روایاتی که مشایخ بزرگ روایی، از امیرالمؤمنین و ائمه معصومین، درباره غیبت امام عصر(عج) روایت کرده اند، جمع آوری نمایم.
بسیاری از روایاتی را که اکنون در اختیار من است، علمای اهل تسنن نیز روایت کرده اند، البته روایات آنان در این باره، بسیار گسترده تر از روایاتی است که اکنون در اختیار من می باشد.»
این کتاب، در سال 342ق، در اوایل غیبت کبری، در شهر حلب، به نگارش درآمده است.

[ویکی فقه] الغیبه (کتاب). کتاب الغیبة نعمانی یکی از معتبرترین منابع روایی در زمینه مهدویت است.
این کتاب، اثر ابو عبدالله محمد بن ابراهیم بن جعفر کاتب نعمانی، مشهور به ابن ابی زینب (ابن زینب)، از راویان و دانشمندان شیعه در اوایل قرن چهارم هجری است. وی نزد شیخ کلینی دانش حدیث را فراگرفت و کاتب وی شد. شاید به همین سبب نیز عنوان «کاتب» یافت. او از شهرت، احترام و اعتبار خاصی نزد دانشمندان و فقهای شیعه بهره مند است. نجاشی دربارۀ او می نویسد: وی از بزرگان اصحاب ما و دارای مقامی والا، جایگاهی شایسته، اعتقادی درست، و روایات فراوان است. وی نخست به بغداد گام نهاد، سپس به شام رفت و آنجا درگذشت. نعمانی، نگاشته های دیگری نیز دارد که همۀ آن ها جز همین کتاب غیبت از بین رفته اند.
ویژگی کتاب
وی برای دست یابی به منابع ارزنده حدیث، مسافرت های فراوانی به مناطق گوناگون از جمله شیراز، بغداد، اردن و حلب داشته است؛ ازاین رو می توان گفت از امتیازات مهم این کتاب، استفاده از مصادر بسیاری است که فقط در این کتاب، از آن ها استفاده شده است. وی افزون بر این که نویسنده ای خوش نظر و دارای توان استنباط بود، از آگاهی های گسترده ای دربارۀ رجال و احادیث نیز برخوردار بود.کتاب الغیبة به راستی یکی از بهترین کتاب ها در زمینۀ احادیث مربوط به ویژگی های حضرت مهدی (عجّل اللّه تعالی فرجه الشریف) ، غیبت و عصر ظهور است. همۀ حدیث ها، برخوردار از سند بوده و نوع اسناد هم، کوتاه و در بسیاری از موارد، اسناد خوب و مورد پسند اهل فن است.
انگیزۀ نگارش
نویسنده، دربارۀ انگیزۀ نگارش کتاب، می نویسد: من، در جامعه می دیدم شیعیان و علاقه مندان به پیامبر (صلی الله علیه و آله وسلّم) و اهل بیت (علیهم السلام)، به گروه های مختلفی تقسیم شده و در امر امام زمان (عجّل اللّه تعالی فرجه الشریف) و ولی امر و حجت پروردگار خود سرگردان گشته اند. پس از بررسی، دلیل آن را غیبت آن حضرت یافتم؛ چنان که رسول خدا و حضرت علی (علیه السّلام) و امامان معصوم (علیهم السّلام) نیز به آن اشاره کرده اند؛ لذا به یاری خداوند بر آن شدم، تا روایاتی را که مشایخ روایی بزرگ از امامان معصوم (علیهم السّلام) دربارۀ غیبت امام عصر (علیه السّلام) نقل کرده اند، گردآوری کنم. بسیاری از روایاتی که هم اکنون در اختیار من است، دانشمندان اهل سنت نیز روایت کرده اند. البته روایات آنان در این باره، بسیار گسترده تر از روایاتی است که هم اکنون در دست من است.»
ساختار کتاب
...