اخوان المسلمین

[ویکی فقه] یکی از مهم ترین جنبش های اسلامی شکل گرفته در مصر، جنبش اخوان المسلمین است و از این کانون، اندیشه ها و افکار خود را به سایر کشورهای اسلامی نیز گسترش داد.
از آن جا که اسلام از دروازه مصر وارد آفریقا شده، لذا همواره آفریقای مسلمان از دریچه ی مصر به جهان اسلام می نگریسته و در طول تاریخ اسلامی، مصر جوامع اسلامی آفریقا را تغذیه نموده است. نظر به توانمندی ها و امکانات مصر در گذشته و حال، همیشه این کشور تغذیه کننده ی عمده تفکرات مذهبی جهان اهل سنت بوده و بسیاری از علمای برجسته ی اهل سنت که در ک شورهای اسلامی مشغول تبلیغ می باشند یا مصری هستند و یا فارغ التحصیل دانشگاه الازهر می باشند. بالا بودن سطح علمی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی در مصر این امکان را فراهم کرده است تا این کشور به مهد و کانون اندیشه های متعدد سیاسی، اجتماعی و مذهبی تبدیل شود. پناه بردن سیدجمال الدین اسدآبادی به مصر به همین دلیل بوده و بخش عمده ای از موفقیت های وی نیز در دوران اقامت او در قاهره حاصل شده است.
معرفی اخوان المسلمین
یکی از مهم ترین جنبش های اسلامی شکل گرفته در مصر، جنبش اخوان المسلمین است و از این کانون، اندیشه ها و افکار خود را به سایر کشورهای اسلامی نیز گسترش داد. در حال حاضر ستون فقرات جنبش های اسلامی در جهان به ویژه در آفریقا و خاورمیانه را اخوان یا اخوانی های سابق تشکیل می دهند. رهبران اصلی دو گروه جهاد اسلامی و جماعت اسلامی از اعضای سابق جنبش اخوان المسلمین می باشند. به رغم تفاوت دیدگاه شاخه های مختلف اخوان المسلمین در کشورهای اسلامی، می توان تاکید کرد که هم چنان مصر مرکز اصلی و مؤثر تصمیم گیری ایشان است. محمد مهدی عاکف، رهبر معنوی فعلی اخوان المسلمین در مصر مستقر است.
وضعیت احزاب در مصر
در حال حاضر حدود حزب سیاسی عمده در مصر مشغول فعالیت هستند که برخی از آن ها احزاب اسلام گرا محسوب می شوند. گروه های اسلامی مصر به دلیل عدم امکان فعالیت قانونی، بالاجبار دارای فعالیت های زیرزمینی هستند که مهم ترین این گروه ها اخوان المسلمین است که البته فعالیت زیرزمینی نداشته و به طور علنی ولی غیر قانونی به فعالیت می پردازد.
ائتلاف حزب کار و اخوان المسلمین
...

اخوان المسلمین (اردن). اِخْوانُ المُسلمین (اردن)
جنبش اسلام گرای سیاسی. در ۱۹۴۶ عبداللطیف ابوقوره این جنبش را به منزلۀ شاخه ای از اخوان المسلمین مصر تأسیس کرد. از ۱۹۵۲ در صحنۀ سیاسی اردن بسیار فعال بوده است. اخوان المسلمین با آن که رسماً به منزلۀ انجمنی خیریه ثبت شده است، اما دارای ماهیتی سیاسی است و در حوزه های اقتصادی و اجتماعی و تربیتی برنامه دارد و خواهان حاکمیت اصول اسلام و اجرای شریعت است. با این حال همواره روابط کاری نزدیکی با نظام سیاسی دارد و به ویژه در مقابله با جریان های کمونیستی و مارکسیستی تحت حمایت نظام قرار داشته است و از ۱۹۵۷ به بعد با آن که همۀ احزاب اردن منحل شده بودند، اخوان المسلمین نقش سیاسی محوری داشت. در دهۀ ۹۰ موضوع جنگ خلیج و روند سازش، زمینه های مخالفت اخوان را با نظام سیاسی فراهم آورد. در انتخابات پارلمانی ۱۹۸۹ این جنبش ۲۲ کرسی از ۸۰ کرسی را به دست آورد و، با ائتلاف با دَه نمایندۀ اسلام گرای مستقل، اپوزیسیون قدرتمندی را تشکیل داد.

اخوان المسلمین (سودان). اِخوانُ المسلمین (سودان)
جنبش اسلام گرای سیاسی. گروهی از دانشجویان سودانی دانش آموخته در دانشگاه های مصر، که متأثر از اخوان المسلمین بودند، در ۱۹۴۶ جنبش آزادی بخش اسلامی (حرکةالتحریر الاسلامی) را در مقابله با حزب کمونیست تشکیل دادند. این جنبش در کنگرۀ ۱۹۵۴ به اخوان المسلمین تغییر نام داد و خواستۀ اصلی اش را اجرای شریعت اعلام کرد. از ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۷ با حکومت جعفر نمیری مبارزه و از آن پس تا ۱۹۸۹ مصالحه و در حکومت مشارکت کرد. در کودتا علیه دولت صادق المهدی و شکل گیری دولت عمر البشیر نقش فعال داشت. این جنبش در ۱۹۶۴ در ائتلاف جبهۀ میثاق اسلامی به رهبری حسن ترابی شرکت کرد، اما این جبهه پس از حدود یک دهه فعالیت به دست ترابی منحل شد. پس از به قدرت رسیدن عمر البشیر، اخوان المسلمین سودان به دو شاخه منشعب شد: شاخه ای به رهبری سلیمان ابونارو و شاخۀ دیگر به رهبری شیخ عبدالمجید. این جنبش اساساً خواستار احیای جامعۀ اسلامی، برپایی دولتی اسلامی، حاکمیت قانون اساسی اسلامی، و اجرای شریعت در سودان است.

اخوان المسلمین (سوریه). اِخوانُ المسلمین (سوریه)
جنبش اسلام گرای سیاسی. بنیاد گذار شاخۀ اخوان المسلمین در سوریه، مصطفی سباعی است که در ۱۹۴۶ با ادغام انجمن های خیریه و دینی ای که تحصیل کردگان سوری الازهر از اواخر دهۀ ۱۹۳۰ پدید آورده بودند، این تشکل را در دمشق تأسیس کرد. در دهۀ ۱۹۴۰ و ۱۹۵۰، اخوان المسلمین سوریه نقش سیاسی فعالی را در رقابت با حزب بعث و حزب کمونیست بازی کرد. در جریان وحدت مصر و سوریه در ۱۹۵۷ با آن به مخالفت برخاست و تظاهرات مردمی گسترده ای را برضد آن به راه انداخت. پس از درگذشت سباعی در ۱۹۶۳، عصام عطار جانشین او شد، ولی یک سال بعد به آلمان رفت و در آن جا ماندگار شد. در دهۀ ۱۹۶۰ براثر انشعابی که در آن رخ داد دو شاخۀ تصوف گرا ـ که مرکز آن در دمشق بود ـ و شاخۀ تندرو ـ که مرکزش در شمال سوریه بود ـ از هم جدا شدند. شاخۀ تندرو وارد مبارزۀ نظامی شد که نبرد با ارتش در شهر حماة اوج آن بود که نهایتاً با سرکوب شدید توپخانه ای و هوایی مواجه شد.

اخوان المسلمین (فلسطین). اِخوانُ المسلمین (فلسطین)
جنبش اسلام گرای سیاسی. در ۱۹۴۶، که فلسطین تحت قیمومت انگلیس قرار داشت، شاخۀ اخوان المسلمین در قدس تأسیس شد. پس از آن دفاتر این جنبش در یافا و حیفا و نابلس و طولکرم به راه افتاد. پس از جنگ ۱۹۴۸، اشغالگران صهیونیست برخی از این دفاتر را بستند، اما در روستاهای باریکۀ غربی، که تحت حاکمیت اردن قرار داشت، فعالیت این جنبش ادامه یافت. ولی در غزه که تحت حاکمیت مصری ها قرار داشت، حزبی زیرزمینی بود و به رسمیت شناخته نشد. اما پس از آن که رژیم اشغالگر قدس غزه و باریکۀ غربی را در ۱۹۶۷ به اشغال درآورد، غزه مرکز فعالیت های اخوان المسلمین شد.

اخوان المسلمین (مصر). اِخْوانُ المُسْلِمین (مصر)
سازمانی مذهبی و سیاسی پایه گذاری شده در ۱۹۲۸ در مصر به وسیله حسن البنّاء و سپس به رهبری معنوی سید قطب.این سازمان به سرعت در سراسر خاورمیانۀ عربی گسترش یافت و به صورت محمل اصلی فعالیت سیاسی مسلمانان سنّی درآمد. اخوان المسلمین، که اساساً غرب ستیز (و بعد مخالف اسرائیل) بوده است، از تشکیل جامعه ای مبتنی بر اصول اسلامی وعدالت اجتماعی و دور از ملی گرایی عرفی هواداری می کند. این سازمان، با تشکیل شبکۀ خدمات اجتماعی به نفع تهیدستان مسلمان در مساجد، پیروانی یافت و آموزه های خود را منتشر کرد. از دهۀ ۱۹۵۰ اخوان المسلمین و بسیاری از شاخه های فرعی تندرو آن، نخست به دلیل موضع ضد کمونیستی خود و بعداً برای آن که نقش وزنۀ تعادلی را در برابر شیعیان و سازمان آزادی بخش فلسطین بازی کنند، از کمک های مالی عربستان سعودی برخوردار می شدند. نیز ←البنّاء حسن؛ سید قطب