ابریشم ابی

ابریشم آبی. اسپیروژیرا ( با نام های عمومی چون ابریشم آبی، گیسوی حوری دریایی و پتوی علفی ) یک جلبک سبز کلروفیتا از راسته Zygnematales است که پیشوند Spiro در نام انگلیسی آن به علت مارپیچ بودن چیدمان کلروپلاست های آن است، که ویژگی کل سردهٔ این جلبک است. محیط زندگی آن در آب های شیرین است و در این مکان ها رایج است. بیش از ۴۰۰ گونه اسپیروژیرا در جهان وجود دارد. [ ۱] عرض اسپیروژیرا در حدود ۱۰ تا ۱۰۰ μm و رشد طولی آن به چندین سانتی متر می رسد.
هر دو نوع تولید مثل جنسی و غیرجنسی در این جلبک انجام می شود. تولید مثل رویشی نیز در برخی از گونه ها وجود دارد
در این حالت، رشته های ابریشم آبی به علت آسیب مکانیکی یا به دلیل ژلاتینه شدن سلول شکسته می شوند. ( قطعه قطعه شدن )
در شرایط نامساعد محیطی، تولید مثل غیر جنسی با تشکیل هاگ صورت می گیرد. با ایجاد دیواره سلولزی جدید در اطراف پروتوپلاسم یاخته ها، هاگ تشکیل می شود. در شرایط مطلوب، با جوانه زنی هاگ ها، رشته های جدید اسپیروژیر به وجود می آید.
تولید مثل جنسی در ابریشم آبی با روش هم یوغی conjugation صورت می گیرد. در این روش، با الحاق گامت های بدون فلاژل، زیگوسپور تشکیل می شود. هم یوغی به دو روش در اسپیروژیر انجام می شود. هم یوغی جانبی Lateral و هم یوغی نردبانی Scalariform.
هم یوغی جانبی:
این نوع هم یوغی، بین دو یاخته موجود در یک رشتهٔ ابریشم آبی صورت می گیرد. به همین دلیل جورریسه Homothallic نامیده می شود. هم یوغی جانبی سه نوع است:
۱ - هم یوغی جانبی غیر مستقیم ۲ - هم یوغی جانبی پایانه ای ۳ - هم یوغی جانبی مستقیم
۱ - هم یوغی جانبی غیر مستقیم: در این فرایند، با از بین رفتن دیواره سلولی، ساختاری لوله مانند بین دو سلول مجاور تشکیل می شود ( لولهٔ هم یوغی ) سپس پروتوپلاسم یکی از سلول ها به سلول دیگر منتقل می شود. با اتصال این دو سلول، ساختاری دیپلوئید به وجود می آید که زیگوسپور نامیده می شود.
۲ - هم یوغی جانبی پایانه ای: در این روش، سلولی که اصطلاحاً گامت نر نامیده می شود با سوراخ کردن دیوارهٔ ساختار لوله مانند حاصله از هم یوغی، وارد گامت ماده می شود. لوله های هم یوغی در دو طرف دیوارهٔ دو سلول، تشکیل می شوند.
۳ - هم یوغی جانبی مستقیم: این حالت، در رشتهٔ اسپیروژیری که توسط سلول بازال خود به سطوح زیرین متصل شده است انجام می شود. هم یوغی جانبی مستقیم بین دو سلولی صورت می گیرد که بعد از سلول بازال قرار دارند. یکی از سلول های متورم شده به عنوان سلول ماده و سلول دیگر به عنوان سلول نر در نظر گرفته می شوند. گامت نر با سوراخ کردن دیواره وارد گامت ماده می شود. هسته ها به هم متصل شده و زیگوسپور دیپلوئید را به وجود می آورند.