ازمایش هسته ای

دانشنامه آزاد فارسی

آزمایش هسته ای. آزمایش هسته ای (nuclear testing)
انفجار هسته ای، برای حصول اطمینان از قدرت و توان تخریبی ابزار آزمون. چنین آزمون هایی گرچه در مناطق دورافتادۀ جهان و به نحو محرمانه صورت می پذیرند، از طریق امواج شوکی لرزه ایبه آسانی آشکار می شوند. نخستین آزمایش ها را ایالات متحدۀ امریکا، اتحاد شوروی، و بریتانیا در دهۀ ۱۹۵۰ در جوّ صورت دادند. ۱۴۹ کشور در ۱۹۹۶ پیمان جامع منع آزمایش های هسته ایرا امضا کردند (← جنگ افزارهای هسته ای). این آزمایش ها مقادیر عظیمی فروریزۀ پرتوزا تولید کرده است که امروزه هنوز هم فعال اند. به موجب ممنوعیت آزمایش های هسته ای مصوب ۱۹۶۳، همۀ این گونه آزمایش ها، جز آزمایش هایی که در زیر زمین صورت می گیرند، ممنوع اعلام شدند. از پایان جنگ جهانی دوم به بعد، حدود ۲هزار مورد آزمایش هسته ای صورت گرفته است، که به طور متوسط هر نُه روز یک آزمایش صورت پذیرفته است. ایالات متحدۀ امریکا از ۱۹۶۳ تا ۱۹۹۰ بیش از ۲۰۰ آزمایش هسته ای محرمانه انجام داد. فرانسه نخستین آزمایش از هشت آزمایش هسته ای زیرزمینی برنامه ریزی شدۀ خود را در سپتامبر ۱۹۹۵ در آبسنگ موروروا، واقع در پولینزی، صورت داد. این کشور در ژانویه ۱۹۹۶، پس از اجرای شش مورد از این آزمایش ها، پایان قطعی برنامۀ آزمایش های هسته ای خود را اعلام کرد. مدیر این برنامه اذعان کرد که یُد پرتوزا، البته به مقادیری جزئی، به دریای پیرامون آبسنگ موروروا نشست کرده است. درخلال نیمۀ دوم ماه مۀ ۱۹۹۸، هند و پاکستان جمعاً یازده آزمایش هسته ای انجام دادند، هند پنج آزمایش و درپی آن پاکستان شش آزمایش. به این ترتیب، خشم و اعتراض فراگیر بین المللی را به رهبری پنج قدرت بزرگ هسته ای، بریتانیا، چین، فرانسه، روسیه، و ایالات متحده، برانگیختند. مبارزۀ گروه هشت کشور صنعتی، که تحریم های شدید امریکا علیه هند و پاکستان آغازگر آن بود، اعلام تعلیق آزمایش های هسته ای در اوایل ژوئن همان سال از سوی دهلی و اسلام آباد تا حدودی قرین موفقیت شد. کشورهای گروه هشت در ۱۲ ژوئن همان سال در اعتراض به اجرای آزمایش های هسته ای آن دو کشور اعطای وام های غیرانسان دوستانه به آن ها را متوقف کردند.

پیشنهاد کاربران

بپرس