ارتریت روماتویید

دانشنامه آزاد فارسی

آرتریت روماتویید. آرْتْریتِ روماتوئید (rheumatoid arthritis)
(یا: التهاب مفصل روماتیسمی) التهاب مفاصل. این بیماری مزمن و پیش رونده با درد و خشکیمفاصل کوچک دست ها و پاها شروع می شود و به سایر مفاصل گسترش می یابد. بیماری با تغییر شکلاندام های دیگر و ناتوانی شدیدهمراه است. چشم ها، دستگاه عصبی، و سایر اعضا ممکن است درگیر شوند. درمان با انواع گوناگون داروها و عمل جراحی، ازجمله تعویضمفصل های بزرگ، صورت می گیرد. آرتریت روماتوئید در زنان سه برابر شایع تر از مردان است و اغلب بین ۳۰ تا ۴۰سالگی شروع می شود. این بیماری منشأ خودایمنیدارد. در ۱۹۹۴، اعلام شد که نوعی داروی آزمایشی قسمتی از دستگاه ایمنی را که باعث آسیب بافتی می شود، غیرفعال می کند. این خبر امیدهایی را برای مبتلایان به این بیماری ایجاد کرده است. این دارو، که نوعی پادتن تک دودمانیاست و در آزمایش های اولیه به خوبی عمل کرده است، آثار مثبتی در زمینۀ کاهش درد، خشکی مفصل، و افزایش قدرت حرکت دارد. دو تا سه درصد از زنان و نزدیک به یک درصد از مردان در غرب به این بیماری مبتلایند. در ۱۹۹۵، تعداد مبتلایان به این بیماری در دنیا ۱۶۵میلیون نفر برآورد شده بود. آرتریت روماتوئیدِ کودکان را بیماری استیلمی نامند.علایم. آرتریت روماتوئید همۀ بدن را درگیر می کند. تحلیل رفتنکلاژندر بافت همبند لیفیدر این بیماری نیز مانند همۀ بیماری های بافت همبندمشاهده می شود. آرتریت روماتوئید معمولاً آرام آرام آغاز می شود. علایم آن عبارت اند از حال عمومی بد، خستگی، کم خونی، کاهش وزن، و خشکی دردناک مفاصل. بیماری گاهی مانند التهاب مفصل عفونی حادیا تب روماتیسمیبه صورت حاد و با تب و درد مفاصل شروع می شود. به دنبال آن، مفاصل کوچک دست ها و پاها متورم و دردناک می شوند و سپس، بیماری مفاصل بزرگ تر را درگیر می کند. گاهی ستون مهره ها هم درگیر می شود. درد و خشکی هنگام صبح و پس از استراحت شدیدتر است و پس از کمی حرکت کمتر می شود. رفته رفته، عضلات تحلیل می روند و وزن کاهش می یابد. در کل، ماهیچه های خم کنندهقدرت خود را بهتر از ماهیچه های بازکنندهحفظ می کنند. چنانچه کشش ماهیچه ها اصلاح نشود، تغییر شکل خمیدۀ مفاصل پدید می آید. این تغییرات به همراه تورم مفاصل و تحلیل شدید ماهیچه ها تغییر شکل خاص آرتریت روماتوئید را ایجاد می کنند. در آرتریت روماتوئید، روند التهابیدر غشای زلالیمفصل های درگیر شروع می شود و سپس، به غلاف مفصل، زردپی های مجاور، و غضروف مفصل گسترش می یابد. در این بیماری، بافت لیفی جایگزین بافت طبیعی می شود. نتیجۀ این جایگزینی ازبین رفتن نظم مفصل و گاه جمودکامل مفصل است. درد، به خصوص در هنگام حرکات ارادی، شدید است. پیش بینی سیر بیماری مشکل است و شدت علایم در طول بیماری کم و زیاد می شود. حاملگی و زردی مانع از پیشرفت بیماری می شوند. در نیمی از موارد، بیماری تا سال ها پیشرفت نمی کند، ولی در سایر موارد پیشرفت ادامه می یابد. چگونگی شروع بیماری ارتباط چندانی به نحوۀ پیشرفت آن ندارد.درمان. درمان بیماری ها استراحت و به کارگیری روش های گوناگون برای جلوگیری از ایجاد تغییر شکل است. فیزیوتراپی با حرکات فعالو غیرفعالتون عضلاترا حفظ می کند. روش های درمانی گوناگونی که به کار رفته اند، تاکنون ناموفق بوده اند. در گذشته تصور می شد عفونت های موضعی علت بیماری اند، به همین سبب دندان ها را می کشیدند، لوزه ها را برمی داشتند، و سایر کانون های احتمالی عفونی را با جراحی درمان می کردند. امروزه این نظر پذیرفته نیست. در برخی موارد، تزریق طلا مؤثر است. برای تسکین درد، آسپیرین ساده و قرص های کدئینبسیار مناسب اند. به نظر می رسد آسپیرین در برخی بیماران اثر درمانی اختصاصی دارد. در ۱۹۴۹، هنچو همکارانش در امریکا برای نخستین بار نشان دادند کورتیزونو ای سی تی اچ (هورمون آدرنوکورتیکوتروپیک) بر آرتریت روماتوئید مؤثر است. پس از تجویز این هورمون ها به بیماران، ابتدا علایم بیماری برطرف می شد و بیمار می توانست چند روز بعد به راحتی و بدون درد حرکت کند. در آن زمان، تصور شد علت بیماری کاهش ترشح هورمون های فوق کلیویاست و درمان قطعی آن یافت شده است، اما به زودی نادرستی این تصور مشخص شد. علایم با قطع کورتیزون و حتی در صورت ادامۀ استفاده از آن مجدداً ظاهر می شوند. اکنون دانسته است که این هورمون التهاب مفاصل را موقتاً کاهش می دهد، اما بیماری را درمان نمی کند. در ۱۹۵۴ و ۱۹۵۵، گروهی در شورای تحقیقات پزشکیگزارش کارآزمایی مقایسه ای بین درمان با آسپیرین و کورتیزون را در دو گروه از بیماران منتشر کرد. پس از دو سال درمان، این دو گروه از نظر بهبود وضعیت تفاوت چندانی نداشتند. با این همه، ثابت شد که کورتیزون و بقیۀ استروئیدها، مثل پردنیزون، در مهار موارد حاد مفیدند. در عین حال، رهابودن موقت بیمار از زجر بیماری اثر مثبتی بر روحیه اش خواهد داشت. درمان با استروئیدها ممکن است برای کمک به بیمار در مراحل تشدید بیماری مفید باشد. در بعضی شرایط، ازجمله نارسایی قلبی، دیابت، فشارخون بالا، بیماری های کلیوی و سل، استفاده از این داروها ممنوع است و تجویز آن ها باید با احتیاط صورت گیرد. به تازگی داروهای دیگری به این منظور ساخته اند. آسپیرین هنوز هم پرمصرف ترین مسکن است، اما داروهای ضدالتهاب دیگر، مثل فنیل بوتازون(بوتازولیدین)، ایندومتاسین(ایندوسید) و ایبوپروفن(بروفن)، عملکرد خاصی در درمان بیماری دارند و گاه درد را بسیار کاهش می دهند. داروهای دیگری که تا حدی مؤثرند عبارت اند از پنی سیلامینو داروهای یاخته کش. غالباً لازم است این داروها با نظارت دقیق پزشکی تجویز شوند. در مراحل نهایی آرتریت روماتوئید، پیشرفت تغییرات مفصلی به استئوآرتریتمی انجامد که باعث ناتوانی بیشتر فرد می شود. در سال های اخیر، تعویض کامل مفصل(← ترمیم_مفصل)، به خصوص مفاصل دست، بالای لگن و زانو، باعث شده است که تعداد بسیاری از مبتلایان به آرتریت روماتوئید قادر به حرکات محدود بی درد شوند.

پیشنهاد کاربران

بپرس