هارپ

/hArp/

معنی انگلیسی:
harp

لغت نامه دهخدا

هارپ. ( فرانسوی ، اِ ) نام ساز سه گوشه ای که تارهای آن در طول نامساویند و با دو دست نواخته میشود. هارپ را مصریان قدیم و عبرانیان و اقوام دیگر به حالت بسیار ناقص و ابتدائی میشناختند و به کار میبردند. بنابر افسانه ها داود پیغامبر به همراهی این ساز آواز میخوانده. در نقش های باستانی مصر و ایران پیش از اسلام ( دوره ساسانیان ) این ساز دیده میشود. و در آثار شعرای ما از آن سخن بسیار رفته است ، چنانکه از نقش ها و تاریخ های موسیقی برمی آید این ساز مورد توجه زنان بوده و گویا ظاهر ظریف و شاعرانه آن آنان را میفریفته است. در دوره های کهن 4 سیم داشته که بتدریج رو به افزایش نهاده است. «هارپ » به صورتی که امروز در موسیقی علمی معمول است ، یعنی «هارپ » مدل «ارار»، در قرن نوزدهم میلادی بوسیله «سباستین ارار» فرانسوی تکمیل شد و در ارکستر راه یافت. هارپ «ارار» 47 سیم دارد و در حال طبیعی در گام «دو بمل » بزرگ میباشد. پایه آن را 7 رکاب ( پدال ) احاطه کرده است که هر یک مخصوص یکی از نت های هفتگانه است و در زیر هر کدام دو حفره قرار دارد که روی هم تعبیه شده. هر یک از رکابها ( پدال ) بنابر اینکه آن را در حفره اول یا دوم قرار دهیم و یا به حال اصلی خود بگذاریم ، به سه حالت مختلف می تواند درآید. چون یک حفره پائین تر می آید سیم آن کشیده شده و صدای آن بفاصله نیم پرده زیرتر میگردد و به همین ترتیب چون در حفره دیگر قرار گیرد صدایی از آن هارپ برمیخیزد که از صدای پدال حفره اول نیم پرده زیرتر است.نقش «پدال مربوط به سیم « »ر» در شکل زیر هویداست :
دو
O
ر بمل
O حالت اصلی
ر
O حفره اول
ر دیز
O حفره دوم
می
O
اگر یکی از پدالها را به حفره اول پایین بیاوریم و در جای خود ثابت نگاه داریم ، مثلا اگر این کار را با پدال «فا» بمل انجام دهیم سیم فابمل از طول کوتاه و صدایش نیم پرده زیرتر میشود. بدین معنی که فابمل - یا بهتر بگوییم فاهای بمل - به «فا» طبیعی یا «بکار» مبدل میشود و بدین ترتیب گام سل بمل بزرگ را به دست می آوریم. بعد از آن اگر پدال دوبمل را در حفره اول قرار دهیم ، گام «ر» بمل بزرگ را خواهیم داشت. بدین طریق با پایین آوردن پدالها در حفره اول به ترتیب گام «لا» بمل ، «می » بمل ، «سی » بمل ، فا و بعد دو بزرگ را به دست خواهیم آورد. با داشتن گام دو بزرگ اگر نظری به پدالها بیفکنیم آنها را در حفره اول ثابت خواهیم دید. حال اگربه پدال «فا - بکار» برگردیم و آن را در حفره دوم ثابت کنیم سیم «فا» نیم پرده باز کوتاهتر می شود و تمام سیم های «فا» به «فا دیز» مبدل میشود و گام سل بزرگ را به دست خواهیم آورد. هرگاه 6 پدال دیگر را به ترتیب به همین منوال در حفره دوم قرار دهیم گام های ر،لا، می ، سی ، فا و «دو دیز» را به دست می آوریم... پدالهای هارپ پیش از قرن نوزدهم میلادی به وجود نیامده بود، از این رو نوازنده هارپ قدرت و وسیله فنی بسیار محدودی داشت و به پیانوزنی می ماند که فقط مضراب های سفید را در اختیار داشته باشد... با توجه به آنچه گذشت ، اگر آهنگسازی بخواهد اثری برای هارپ بنویسد ناگزیر است که به نکات زیر توجه کند: گام کروماتیک اصلاًبا هارپ ناسازگار است و میتوان گفت که برای این سازممنوع میباشد مگر در یک حالت بسیار آهسته ، زیرا هر نوت کروماتیک به عوض کردن یک پدال احتیاج دارد... درگام کوچک ، بواسطه عوض کردن پدالها در درجات 6 و 7 گام خالی از اشکال نیست و خلاصه تغییرات مقام ( مودولاسیون ) سریع بخصوص در گام هایی که خیلی از هم دورند بسیار مشکل است ، زیرا عوض کردن پدالها وقت میگیرد و به علاوه در هر دفعه با هر پا یک پدال را بیشتر نمی توان عوض کرد. نکته قابل ملاحظه ای که آهنگسازان باید در نظر داشته باشند دانستن نام پدالهای مخصوص پای راست و پای چپ است : پدالهای می ، فا، سل ، لا زیر پای راست و پدالهای سی ، دو، «ر» زیر پای چپ قرار دارد. گام هایی که برای هارپ بسیار مناسب و خوش صداست گام های بمل دار میباشد، چون سیم ها به حال طبیعی و بلندی کامل خود میباشد. گام های بزرگ سهل ترین گام هایی است که میتوان به کار برد، چون این ساز با گام بزرگ کوک میشود. آکورهای متوافق ، آریژه ( سازشهای شکسته )، گام های دیاتونیک ، اکتاو «گلیساندو» را به روی هارپ سلیس و استادانه میتوان اجرا کرد. به علت کم بودن فاصله بین سیم ها، به همان سهولتی که اکتاو را روی پیانو میگیریم فاصله دهم را روی هارپ می توانیم بگیریم. اما در آکور فقطباید 4 نت را برای هر دست در نظر گرفت ، چون با انگشت پنجم کار نمی کنیم. «تریل »ها و نت های تکرار شده هم چندان نتیجه خوبی نمی دهند. هارپ مثل همه سازهای زهی دارای نت های آرمونیک قابل توجهی است. با فشار دادن کف دست به روی سیم ها و بالمس کردن سیم مورد نظر نت آرمونیک را میتوان به گوش رسانید. اگر با سیم هایی که وسط هارپ قرار گرفته این کار را انجام دهیم ، دست راست فقط میتواند یک نت آرمونیک را اجرا کند، در حالی که دست چپ 2 و گاهی 3 نوت را میتواند اجرا کند. با در نظر گرفتن این نکات باید گفت هارپ از لحاظ حدود و وسعت فنی با پیانو چندان اختلافی ندارد. از آثاری که برای هارپ نوشته شده بعضی از آنها برای پیانو هم قابل اجراست. عکس این مورد نیز صحیح است ، مثلاً «ارابسک » و «دختر سپیدموی » از «دوبوسی »، «پرلود»ها و بسیاری از آثار دیگر باخ با اندک تغییراتی برای هارپ ترتیب داده شده است. از میان آهنگسازانی که برای هارپ آثاری نوشته اند «موزار» ( کنسرتو برای فلوت و هارپ )، «هاسلمان »، «پیرنه »، «دوبوسی » و «رادل » را میتوان نام برد. ( از مجله موسیقی ، شماره 5، دوره سوم ، دی 1335هَ. ش. صص 62-65 ).

فرهنگ فارسی

چنگ، سازسیمی که۴۶سیم داردوباانگشتان زده میشود
(اسم ) سازی است سه گوشه که تارهای آن در طول نامساویند و با دو دست نواخته شود. توضیح هارپ در دوره های قدیم چهار سیم داشته و بتدریج عدد سیمها روبافزایش نهاده هارپ بصورتی که امروز در موسیقی علمی معمول است یعنی هارپ مدل ((ارار ) )که درقرن ۱۹ م . بوسیل. سیاستین ارار فرانسوی تکمیل شد و در ارکستر راه یافت . هارپ ارار ۴۷ سیم دارد و در حال طبیعی درگام (( دوبمل ماژور ) ) میباشد. پای. آنرا ۷ رکاب ( پدال ) احاطه کرده است که هر یک مخصوص یکی از نوتهای هفتگانه است و در زیر هر کدام دو حفره قرار دارد که روی هم تعبیه شده است .

فرهنگ معین

[ فر. ] (اِ. ) سازی است سه گوشه که تارهای آن در طول نامساویند و با دو دست نواخته شود.

فرهنگ عمید

ساز زهی مثلث شکل، در اندازه های مختلف که با انگشت و به صورت تک نوازی نواخته می شود و در ارکسترها کاربرد دارد.

دانشنامه عمومی

برنامه پژوهشی یونوسفر فعال با فرکانس بالا ( به انگلیسی: High Frequency Active Auroral Research Program ) معروف به هارپ ( به انگلیسی: HAARP ) ، یک پروژه پژوهشی است که در سال ۱۹۹۳ برای بررسی و پژوهش دربارهٔ لایهٔ یونوسفر با استفاده از امواج رادیویی ELF/ULF/VLF تأسیس شده است.
این تأسیسات مشترکاً توسط نیروی هوایی آمریکا، نیروی دریایی آمریکا، دانشگاه آلاسکا در فیربنکس، و نزدیک به ۱۵ دانشگاه آمریکایی دیگر اداره و استفاده می شود. شرکت سازنده این تأسیسات، شرکت BAE Advanced Technologies است. [ ۱]
این سیستم در حال حاضر از یک مجموعه آنتن های مخصوص شامل ۱۸۰ برج آنتن آلومینیومی به ارتفاع ۵۰/۲۳ متر تشکیل شده که بر روی زمین پهناوری به مساحت ۲۳٬۰۰۰ متر مربع در آلاسکا نصب شده است. این آنتن ها امواج مافوق کوتاه ELF/ULF/VLF را با ۳٫۶ مگاوات[ ۲] [ ۳] ERP تولید کرده و به یونوسفر می فرستند.
هارپ پروژه ای علمی است و از طریق آن دانشمندان با ایجاد تغییراتی در یونوسفر که دورترین و ناشناخته ترین بخش جو زمین است امکان مطالعه در مورد آن را پیدا کرده و آن را به صورت یک آزمایشگاه طبیعی درمی آورند. هارپ این کار را با امواج رادیویی فرکانس بالا که توسط رادارهای خود منتشر می کند انجام می دهد. بخشی از این امواج در ارتفاع ۱۰۰ تا ۳۵۰ کیلومتری از سطح زمین جذب شده و باعث افزایش شتاب الکترون ها در آن منطقه و در نتیجه گرم شدن یونوسفر می شوند. هارپ در دوران جنگ سرد با این هدف راه اندازی شد که روش هایی را برای ارتباط با زیردریایی های مجهز به سلاح اتمی کشف کند. این زیردریایی ها در آن زمان اهمیت استراتژیکی فراوانی داشتند چرا که اصل «تضمین نابودی متقابل» در جنگ هسته ای را محقق می ساختند. اما این پروژه حتی از قبل از ساخت خود با شایعات فراوانی در مورد هدف و کاربردهای آن گره خورده است. تئوری های توطئه گوناگونی در مورد آن مطرح شده و از انتشار پرتوهای مرگ تا کنترل ذهن به آن نسبت داده شده است. تکمیل هارپ حدود دو دهه طول کشیده و ۲۵۰ میلیون دلار هزینه های ساخت و عملیاتی آن بوده است. [ ۴]
پروژه هارپ در اصل برای تسهیل ارتباطات زیردریایی های مجهز به سلاح اتمی طراحی شد. در زمان جنگ سرد زیردریایی هایی سوخت هسته ای مجهز به موشک های دارای کلاهک اتمی آمریکا و شوروی در آب های عمیق حرکت کرده و یک بازی پیچیده پنهان شدن از همدیگر و جستجو کردن یکدیگر را به راه انداخته بودند. آن ها با رفتن به زیر آب خود را از شناسایی مخفی می کردند اما با این کار امکان ارتباط با آن ها کم می شد. یکی از راه حل هایی که برای این مشکل پیشنهاد شد استفاده از الکتروجت ها بود؛ یعنی انتشار ذرات باردار در یونوسفر مانند یک آنتن واقعی عمل کرده و امکان فرستادن پیام به زیردریایی ها را فراهم می کند. وقتی در اواسط دهه ۱۹۸۰ این فرضیه به طور آزمایشگاهی ثابت شد تلاش برای ساخت تأسیساتی به این منظور هم آغاز شد. در آن زمان نیروی هوایی آمریکا در حال برچیدن سایت های راداری بود که وظیفه رهگیری بمب افکنهای شوروی را داشتند. یکی از این تأسیسات در گاکونا قرار داشت که مکان ایده آلی برای ساخت تأسیسات هارپ بود. در این مرکز نیروی دریایی امکان بررسی امواج ELF را داشت و یک گرم کننده یونوسفری هم برای دانشمندان فراهم می شد ضمن اینکه ادامه حیات این تأسیسات نظامی را در آلاسکا تضمین می کرد. [ ۴]
عکس هارپعکس هارپعکس هارپ
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

دانشنامه آزاد فارسی

هارْپ (harp)
هارْپ
ساز زهی زخمه ای ، که سیم های آن به صورت عمودی و موازی با یکی از ضلع های چارچوب مثلثی شکل آن کشیده شده اند. ضلع دوم این مثلث جعبه صدایی به شکل سه گوش از چوب و برنج است ؛ ضلع سوم جایگاه گوشی هایی است که میزان کشش هر سیم را تعیین می کنند. هارپ ارکستری بزرگ ترین ساز این نوع برشمرده می شود. این ساز تا ۴۷ سیم دیاتونیک دارد، و گسترۀ زیرایی های آن سی ْـ دو۷ (هفت اکتاو) است ، و هفت پدال دومرحله ای برای تغییر زیرایی دارد. تا وقتی پدال ها فشرده نشده اند، سیم ها به صورت گام دیاتونیک دوبمل ماژور صدا می دهند، اما با فشردن هر یک از پدال ها نت مربوط به آن نیم پرده یا یک پردۀ کامل بالا می رود. بدین ترتیب تمامی نت های گام کروماتیک به دست می آیند. طبق شواهد ثبت شده ای که از دوران های انجیلی وجوددارد، هارپ از قرن ۹م در غرب وجود داشته ، و از سازهای رایج بین خنیاگران قرون وسطایی بوده است . در آن زمان اندازۀ آن بسیار کوچک بوده ، و معمولاً روی زانو قرار می گرفته است . اندازۀ آن به سبب نیاز به شدت صدای بیشتر افزایش یافت ، و موجب ورود آن به ارکستر در قرن ۱۹ شد. ازجمله آهنگ سازان این ساز عبارت اند از موتسارت، موریس راول، کارلوس سالزِدو، و هاینتس هولیگِر. هارپ همچنین در موسیقی محلی نیز، چه به صورت تک نوازی و چه برای همراهی ، به کار می رود. هارپ امروزی و چنگ قدیمی باوجوداین که از یک ریشه اند، ولی کارآیی وسعت و شخصیت آن ها کاملاً متفاوت و اکنون دو ساز جداگانه اند، که نوع قدیمی آن تقریباً کاربرد ندارد.

جدول کلمات

چنگ

پیشنهاد کاربران

وقتی سازش میزنی احساس آرامش و ارتباط با طبیعت و آسمان و فرشته ها پیدا میکنی . گوش نوازه و برای ذهن نا آرام و کسانی که خوب نمی خوابند بکار میره
اشاره به یه نوع سلاح جنگی

بپرس