زبان سومالیایی

دانشنامه عمومی

زبان سومالیایی ( به سومالیایی: Af - Soomaali ) یکی از زبان های شاخهٔ کوشی شرقی از خانوادهٔ زبان های آفروآسیایی است. سومالیایی در میان زبان های کوشی ثبت شده ترین زبان از سوی زبان شناسان است و سابقهٔ تحقیقات علمی دربارهٔ آن به پیش از قرن بیستم می رسد. سومالیایی با داشتن بیش از شانزده میلیون گویشور، زبان رسمی سومالی، جیبوتی و سومالی لند، [ ۵] زبان کاری منطقه سومالی در اتیوپی و زبان اقلیتی در کنیا است.
زبان سومالیایی عمدتاً توسط مردمان نژاد سومالیایی در کشورهای سومالی، جیبوتی، اتیوپی، یمن و کنیا استفاده می شود. از سال ۱۹۷۲ این زبان به عنوان زبان رسمی کشور سومالی برگزیده شده است و از الفبای لاتین برای نوشتن آن استفاده می شود. پس از سقوط دولت مرکزی سومالی در دهه هفتاد شمسی در جریان جنگ داخلی سومالی، این زبان همچنان عملاً به عنوان زبان رسمی دولت های منطقه ای حکمران در این کشور باقی مانده است.
این زبان دارای ۲۲ همخوان ( واج بی صدا یا صامت ) است و پنج واکه ( واج صدادار یا مصوت ) دارد. هر یک از این واکه ها می توانند به صورت پسین یا پیشین و همچنین به صورت کوتاه یا بلند تلفظ شوند و به این ترتیب ۲۰ واکهٔ مختلف در این زبان وجود دارند.
سومالیایی زبانی پیوندی محسوب می شود ( مانند ترکی و دیگر زبان های آلتایی ) . از تفاوت های جدی میان زبان سومالیایی و زبان های هندواروپایی می توان به وجود چند صورت برای بیشتر ضمایر شخصی، استفاده از کلمات برای نشان دادن بخش های مورد تأکید در جملات، و استفادهٔ گسترده از نواخت برای تعیین صیغه، شمار و جنسیت در این زبان اشاره کرد.
در سومالیایی ترتیب واژگان در جمله به صورت نهاد - مفعول - فعل است. در این زبان فاعل برای حالت دستوری نشانه می گیرد و مفعول برای آن نشانه ای ندارد که از این نظر سومالیایی در زبان های جهان غیرمعمول است. [ ۸]
بیشتر وام واژه های این زبان از یک زبان آفروآسیایی مهم دیگر، یعنی عربی آمده اند. این امر ناشی از ارتباطات گستردهٔ اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی، و مذهبی ای بوده که بین مردم سومالی و مردمان نزدیک در شبه جزیرهٔ عربستان وجود داشته. علاوه بر این، در دوران استعمار واژگانی از انگلیسی و ایتالیایی نیز به این زبان وارد شده اند.
الفبای لاتین سومالیایی رسماً در سال ۱۹۷۲ پذیرفته شد و پرکاربردترین سامانه نوشتاری سومالیایی به شمار می رود. [ ۹] این خط توسط شماری از پژوهشگران سومالیایی با استفاده از حروف الفبای انگلیسی و با حذف حروف p, v و z ایجاد شد. [ ۱۰] [ ۱۱] هیچ حرکت گذاری یا نویسه خاصی در این خط به جز آپاستروف برای نشان دادن انسدادی چاکنایی وجود ندارد. سه دونگاره در این خط وجود دارد: DH, KH و SH. نواخت نشان داده نمی شود و واکه های جلو و پشت قابل تشخیص نیستند.
عکس زبان سومالیاییعکس زبان سومالیایی
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

پیشنهاد کاربران

بپرس